خواندن این مطلب
زمان میبرد!
بورس کالا، یک بازار برای عرضه و تقاضای کالاها توسط تعداد زیادی از فروشندگان و خریداران اداره می‌شود. در این بازار، محصولات مورد نظر بعد از ارزیابی‌های فنی و تعیین قیمت توسط تیم کارشناسی بورس کالا به مشتریان عرضه می‌شوند.
این مقاله به تحلیل مختصری از بورس کالا، روند ثبت‌نام در این بازار و مدارک مورد نیاز برای دریافت کد بورس کالا، دسته‌بندی محصولات موجود در بورس کالا، و نیز مزایا و ویژگی‌های وب‌سایت بورس کالا می‌پردازد.
پیشنهاد ویژه : برای آشنایی با آموزش ارز دیجیتال کلیک کنید.
بورس کالا معمولاً به بازاری اطلاق می‌شود که محصولات خام و فرآوری نشده مثل فلزات، محصولات پتروشیمی، سیمان، محصولات کشاورزی، و غیره، در آن معامله می‌شوند. اخیراً حتی خودرو نیز به لیست کالا های قابل معامله در بورس کالا افزوده شده است.
یکی از ویژگی های مهم این بازار، نظارت کنترلی بر قیمت ها از طریق حضور تولید کنندگان، مصرف کنندگان و تجار کالا در فرآیند معاملاتی است. این نظارت به عنوان یکی از مزایایی از قوانین و مقررات مرتبط با بورس کالا برای تمامی اشخاص مرتبط با این بازار، بسیار اهمیت دارد.
سازمان بورس کالای ایران نخستین بار در ماه شهریور سال ۱۳۸۲ تحت عنوان “بورس فلزات” شروع به فعالیت کرد. یک سال بعد، بورس کالای کشاورزی نیز تأسیس گردید. شورای عالی بورس به عهده راه‌اندازی سازمان بورس کالای ایران قرار گرفته و این شورا با هدف دستیابی به اهداف توسعه سوم و چهارم در سال ۱۳۸۶ بورس کالای ایران را راه‌اندازی کرد.
بورس کالای ایران در ابتدا به شکلی متفاوت از وضعیت فعلی خود بود. با تصویب قانونی توسط مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱ آذر ۱۳۸۴، دو بازار بورس کالای فلزات و کالای کشاورزی ترکیب شدند و در نهایت در مهر ماه ۱۳۸۶ با نهایی شدن مراحل قانونی و پذیره‌نویسی‌های ضرور، بازار بورس کالای تهران رسماً فعالیت خود را آغاز نمود.
بنابراین، این بازار به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های سازمان بورس اوراق بهادار به حساب می‌آید و تمامی فعالیت‌های آن تحت نظر این سازمان قرار دارد.بورس کالا از مجموعه بازارهای متنوعی تشکیل شده است. به عنوان مثال، یک بازار برای معاملات فلزات وجود دارد، همچنین یک بازار برای معاملات گواهی‌های تمام سکه بهار آزادی تشکیل شده است.
انواع مختلفی از بازارها وجود دارد که در هر یک از آنها نوع خاصی از کالاها معامله می‌شود. بازار فیزیکی بورس کالا در این بازار، محصولات فیزیکی به عنوان کالای معامله‌ای عرضه می‌شوند. این محصولات شامل محصولات پتروشیمی، محصولات نفتی، محصولات کشاورزی، محصولات صنعتی و معدنی، و غیره می‌شوند.
فروشندگان قیمتی برای محصول ارائه می‌دهند و سپس متقاضیان بر اساس حجم معامله و قیمت‌های مختلف، پیشنهاداتی به فروشنده ارائه می‌دهند. در نهایت، محصول به بالاترین پیشنهاد فروخته می‌شود. این بازار امکان معامله داخلی و خارجی را فراهم می‌کند و قراردادهای مختلفی نظیر نقدی، نسیه، و سلف در آن انجام می‌شود.
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با کانال سیگنال کلیک کنید.
بازار فرعی بورس کالا در این بازار، محصولاتی که به دلایل مختلف از جمله نیاز به تأیید کیفیت حضوری توسط مشتری یا عدم پایداری در عرضه در بازار فیزیکی یا دیگر دلایل، نمی‌توانند در بازار فیزیکی معامله شوند، به عنوان کالای معامله‌ای در بازار فرعی عرضه می‌شوند. این محصولات شامل محصولات پتروشیمی، محصولات کشاورزی، محصولات معدنی، پلیمر، محصولات صنعتی و غیره هستند.
در این بازار، فروشندگان بیشتری می‌توانند محصولات خود را به فروش برسانند و امکان معامله داخلی و خارجی وجود دارد. بازار مالی بورس کالا این بازار به منظور گسترش فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه بورس کالا تأسیس شده است و شامل ۳ زیربخش است که به ترتیب با عناوین گواهی‌های سپرده کالایی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی و قراردادهای سلف موازی استاندارد نامگذاری شده‌اند.
گواهی‌های سپرده کالایی در این نوع بازار مالی، مقداری کالا در انبار نگهداری شده و انباردار یک قبض برای کالا صادر می‌کند، که این قبض به عنوان تضمین برای معاملات کالا به‌کار می‌رود. البته تنها زمانی این قبض صادر می‌شود که انباردار مردودی کیفی کالا را تأیید کرده باشد.
افرادی که تمایل به مشارکت در بازار مالی بورس کالا دارند می‌توانند به اتاق پایاپای مرتبطه مراجعه کرده و با استفاده از این قبض، گواهی‌های سپرده کالایی را برای خود تهیه و معاملات خود را شروع کنند.
در واقع، گواهی‌های سپرده کالایی به مشتریان امکان می‌دهد کالا را قبل از تحویل فیزیکی خریداری و فروخته شود. مثلاً امروز با این گواهی‌ها میتوان زعفران، سیمان، زیره، و بسیاری دیگر از محصولات را معامله کرد.
آیا بورس کالا به ما در این مورد کمکی می‌کند؟ صندوق های سرمایه‌گذاری کالایی در این نوع بازار مالی، هزینه‌های مربوط به نگهداری و انتقال کالا حذف شده و سرمایه گذاران می‌توانند به‌جای خرید مستقیم کالا، واحدهای سرمایه گذاری کالایی را تهیه کنند. به عبارت دیگر، در صندوق های سرمایه گذاری کالایی، سرمایه گذاران به مستقیمیت کالاها سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.
این واحدها به کالای خاصی که هدف تشکیل صندوق برای آن بوده سرمایه‌گذاری می‌کنند و افراد دیگر می‌توانند به تعداد واحدهای صندوق خرید کنند. در حال حاضر در بازار بورس کالا دو نوع صندوق سرمایه‌گذاری کالایی مبتنی بر زعفران و طلا وجود دارد.
قراردادهای سلف موازی استاندارد در این نوع قرارداد معامله، فروشنده می‌تواند مبلغ کالای فروخته‌شده را قبل از تحویل کالا دریافت کند. این قرارداد به شکلی مشابه قرارداد سلف است که در قسمت توضیح انواع قراردادها به تفصیل توضیح داده‌ایم. البته از نظر داشتن بازار دسته دوم، این قرارداد با قرارداد سلف تفاوت دارد و تنها کلیات آن شبیه قرارداد سلف است.
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با بهترین صرافی ارز دیجیتال کلیک کنید.
بورس کالا ایران ۴.بازار مشتقه بورس کالا هدف از ایجاد بازار مشتقه سازمان بورس کالا، مدیریت ریسک قیمت و بهره‌مندی از اهرم مشتقه‌سازی در بازار کالاها است. در این بازار، دارایی خاصی عرضه می‌شود و بر روی آن قراردادهای مشتقه تنظیم می‌شود.
این دارایی می‌تواند هر نوع کالایی باشد، از محصولات غذایی گرفته تا مواد پتروشیمی و فلزات گران‌بها. همچنین در بازار بورس کالا، ۲ نوع قرارداد، یعنی قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله منعقد می‌شود که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.
نحوه ثبت نام در بورس کالا قبل از هر چیز، برای شروع معاملات در بورس کالا، شما باید نحوه ثبت نام در این بازار را بدانید. ثبت نام شما باید با ورود به سامانه سجام آغاز شود. سجام یک سامانه جامع برای جمع‌آوری و تجمیع سوابق معاملاتی سهامداران است، که توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه اداره می‌شود.
این سامانه به فعالان بازار سرمایه خدمات یکپارچه و جامع ارائه می‌دهد. برای شروع فرآیند ثبت نام، باید ابتدا در سامانه سجام اطلاعات خود را وارد کنید. پس از اتمام فرآیند ثبت نام در سامانه سجام، نیاز به ثبت نام در یک کارگزاری دارید. انتخاب کارگزاری مناسب و انجام فرآیند ثبت نام در آن اجازه می‌دهد تا به معاملات در بورس کالا بپردازید.
پس از انتخاب کارگزاری، شما باید اطلاعات خود را به دقت در آنجا ثبت کنید. با انجام مراحل ثبت نام و انتخاب کارگزاری، حالا می‌توانید به معاملات در بازار کالا بپردازید. نحوه انجام معامله در بورس کالا پس از اتمام مراحل ثبت نام، می‌توانید به معاملات در بازار کالا پرداخته و به خرید و فروش محصولات بپردازید.
در مورد برخی محصولات، نیاز به دریافت مجوز از مراجع مربوطه نیز وجود دارد. برای مثال، محصولات پتروشیمی و برخی کالاهای دیگر نیاز به ثبت نام مشتری در سامانه بهین‌یاب وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) دارند و سهمیه‌های معاملاتی توسط این سامانه تأیید و به بورس ارسال می‌شوند.
همچنین برخی محصولات نیاز به پروانه بهره‌برداری، گواهی استاندارد اجباری یا معرفی توسط وزارت صمت و سایر ارگان‌ها دارند. همچنین در مورد برخی از شرکت‌ها، نیاز به استعلام یا تایید از مراجع مربوطه وجود دارد. برخی کالاها نیز ممکن است حداقل حجم معامله مشخصی را داشته باشند.
در مورد خرید محصولات از طریق بورس کالا، مدارک مورد نیاز برای دریافت کد مشتریان حقیقی و حقوقی ایرانی به شرح زیر است.
برای اطلاعات دقیق‌تر و مراحل ثبت نام در بورس کالا و انجام معاملات در این بازار، به وب‌سایت رسمی سازمان بورس کالا یا وب‌سایت‌های کارگزاری‌های معتبر مراجعه کنید و با شرایط و الزامات جاری در زمان مورد نظر آشنا شوید.
بورس کالا به عنوان یک بازار تجاری برخوردهای اقتصادی را تسهیل می‌کند. این بازار با اصل شفافیت و قوانین دقیق خود، به خریداران و فروشندگان اطمینان می‌دهد که معاملات آن به عدالت و قانونی بودند. همچنین، از آنجا که تسویه معاملات تحت نظارت اتاق پایاپای انجام می‌شود، خطر عدم پرداخت وجه توسط یکی از طرفین برطرف می‌شود.
این نکته مهم باعث می‌شود که بورس کالا به یک مکان اعتمادی برای سرمایه‌گذاری تبدیل شود. یکی از ویژگی‌های مهم بورس کالا، قانونمندی و نظارت کامل آن است. این بازار به صورت سازمان‌یافته و قانونی عمل می‌کند و تمامی معاملات در آن تحت نظارت دقیق اجرا می‌شود. این موضوع به معامله‌گران اعتماد می‌دهد که معاملاتشان به درستی انجام می‌شود.
مطالعه بیشتر : برای اطلاع از ترید ارز دیجیتال کلیک کنید.
بورس کالا از امکاناتی برای پوشش ریسک، توزیع، و انتقال ریسک بهره‌مند است. این امکانات به شرکت‌ها و معامله‌گران کمک می‌کنند تا مقابله بهتری با متغیرهای بازار داشته باشند. علاوه بر این، بورس کالا تضمین می‌کند که کیفیت و کمیت کالاها، مبلغ معامله، و مدت زمان معامله مشخص شده باشند.
این موضوع به خریداران و فروشندگان اعتماد می‌دهد که در معاملات خود دچار ابهام نمی‌شوند. یکی از دیگر مزایای بورس کالا این است که کشف قیمت از طریق حراج حضوری صورت می‌گیرد، و این به حذف رانت و فساد در بازار کمک می‌کند. همچنین، این بازار توجه خاصی به کیفیت کالا دارد و تضمین می‌کند که کالاها استانداردهای اجباری را دارا باشند.
در مورد معاملات در بورس کالا، سرعت بالا و قابلیت تأیید و تسویه سریع معاملات مهمی است. به عنوان یک بازار عادلانه و رقابتی، بورس کالا به سرعت انجام معاملات از طریق تشریفات مناقصات و مزایدات سنتی پیشی می‌گیرد.
وجود مراجع اختصاصی جهت بررسی و رسیدگی به اختلافات و دعاوی معاملاتی نیز از دیگر مزایای بورس کالاست. این بازار تسهیل‌کننده حل اختلافات میان طرفین معامله بوده و به سرعت رسیدگی به دعاوی معاملاتی می‌پردازد.
با قراردادهای مالی مانند سلف و آتی، بورس کالا به بنگاه‌ها امکان تامین مالی ارزان‌تری را فراهم می‌آورد. این ابزارهای مالی به کسب‌وکارها کمک می‌کنند تا به تأمین مالی نیاز داشته و از هزینه‌های مرتبط با فروش و بازاریابی کاسته شود. بورس کالا همچنین به حذف بخشی از هزینه‌های مرتبط با فروش و بازاریابی کمک می‌کند، زیرا معاملات در اینجا بدون واسطه انجام می‌شود.
شفافیت در معاملات بورس کالا و حذف عواملی که ممکن است در فروش رانت ایجاد کنند، نیز مزیت‌های دیگر این بازار را تشکیل می‌دهد. در کل، بورس کالا اهدافی را دنبال می‌کند که به افزایش اعتماد معامله‌گران و کاهش ریسک معاملات در بازار سنتی کمک می‌کند. این بازار با انواع قراردادها امکان معامله و پوشش ریسک را برای افراد و شرکت‌ها فراهم می‌کند.
تنوعی از قراردادها و مدل‌های معامله در بورس کالای ایران وجود دارد. یکی از این مدل‌ها، “قرارداد اختیار معامله” است که به عنوان یک ابزار مهم در این بازار شناخته می‌شود. در این نوع قرارداد، یک شخص حق یا اختیار معامله با دیگری را خریداری کرده و این حق را به دست می‌آورد.
این نوع قرارداد تحت دو عنوان اصلی، “اختیار خرید” و “اختیار فروش”، منعقد می‌شود. در هر کدام از این مدل‌ها، خریدار و فروشنده با یکدیگر تعهدات معاملاتی را انجام می‌دهند. در ادامه، مدل دیگری به نام “قرارداد سلف موازی استاندارد” مطرح می‌شود. در این قرارداد، مقدار معینی از کالا بر اساس مشخصات قرارداد به فروش می‌رسد.
وجه مذکور در مهلت تسویه پرداخت می‌شود و کالا بر اساس شرایط مشخصات قرارداد در سررسید به خریدار تحویل می‌شود. یک نکته مهم این است که خریداران می‌توانند معادل کالای خریداری شده را از طریق این نوع قرارداد به فروش برسانند. این نوع قرارداد مستقل از سایر قراردادها میباشد و در عرضه اولیه مشخصات قرارداد انجام می‌شود.
با وجود تنوع در مدل‌های معامله، بورس کالای ایران نیز به محدودیت‌هایی تبدیل شده است. این محدودیت‌ها به منظور کنترل و مدیریت بهتر بازار و جلوگیری از نقض‌های معاملاتی تدابیری اعمال کرده‌اند. برخی از محدودیت‌ها به شرح زیر هستند:
به منظور دسترسی به اطلاعات مربوط به بازار بورس کالای ایران و شناسایی مشخصات عرضه‌ها و معاملات، میتوان از وب‌سایت رسمی بورس کالای ایران استفاده کرد. این وب‌سایت یک منبع مهم برای اطلاعات بازار بورس کالا است و امکان دسترسی به اطلاعات مربوط به معاملات و عرضه‌های مختلف را فراهم می‌کند.
توجه: برای دسترسی به وب‌سایت بورس کالای ایران، می‌توانید به این آدرس مراجعه کنید: سایت بورس کالای ایران
خرید کالا در بازار بورس کالا نیاز به تکمیل مدارک و مراحل مشخصی دارد تا اهلیت شخص یا شرکت برای معاملات در این بازار تأیید شود. مدارک مورد نیاز عبارتند از:
توجه به تاریخ انقضای مدارک و بروزرسانی آن نزد بورس در تعهد مشتری است. همچنین، مشتری موظف است در هر زمان تغییرات در مدارک و مستندات خود را به بورس اعلام کند. اگر مشتری معاملات خود را به صورت رسمی به وکیل واگذار کرده باشد، برای وکیل نیز بایستی مدارک بطور کامل ارائه شود.
بورس کالا یک بازار منسجم است که عرضه‌کنندگان کالاهای مختلف خود را در این بازار عرضه می‌کنند. این کالاها پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا به خریداران عرضه می‌شوند.
برای احراز هویت مشتریان، بورس ممکن است به مراجع قانونی مراجعه و تاییدیه دریافت کند. اهداف اصلی این اقدام، تضمین اصالت مدارک و مستندات مشتریان است. همچنین، مشتریان باید مدارک و مستندات خود را در تاریخ انقضای معین به روزرسانی کنند.
در مورد انتقال معاملات به وکیل، نیاز است که مشتری مستندات مرتبط با وکیل را براساس نوع ویژگی حقیقی یا حقوقی وکیل ارائه کند.
دسته بندی مطالب
برای اطلاع از جشنواره های فروش و کمپن های تخفیف های دوره ای شماره موبایل خود را وارد کنید
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت برای آکادمی مالی دکتر پاشا محفوظ میباشد
